Czym jest biologia – niekończąca się opowieść….

Niekończąca się opowieść o życiu – tak można by określić, czym jest biologia, której nazwa pochodzi od greckiego bios – życie i logos – nauka „opowieść”. A niekończąca się? Wszak fenomen życia wciąż pozostaje w wielu aspektach dla nas tajemnicą. Pomimo zaawansowanej wiedzy jaką mamy, wiele jest jeszcze do wyjaśnienia i odkrycia.

1. Podział nauk biologicznych

Zatem można powiedzieć, ze biologia to nauka o życiu, o jego przejawach i właściwościach, o jego początku i rozwoju, o jego istnieniu w czasie i przestrzeni, a także o rządzących nim prawach.

Definiując naukę o życiu – biologię, podaje się także przedmiot jej badań, czyli organizmy, i ze względu na te zainteresowania, badania całych organizmów stworzono podział biologii, tzn. systematykę organizmów.

Jednak współczesna biologia dzięki bardzo szybkiemu rozwojowi techniki sięgnęła do poziomu molekularnego organizmów. Coraz częściej korzysta też z osiągnięć innych nauk. Zdobycze matematyki, chemii, fizyki, czy geografii z powodzeniem wykorzystywane są przez biologów dla lepszego poznania życia i jego zagadek.

Biologia staje się więc nauką interdyscyplinarną. Z tego właśnie powodu klasyczny systematyczny podział nauk już nie wystarcza, a coraz większe uznanie zdobywa podział nauk biologicznych uwzględniający poziom organizacji żywej materii.

Współczesna biologia wyróżnia trzy podstawowe poziomy organizacji żywej materii, a tym samym trzy zasadnicze dziedziny biologii: molekularną, organizmalną oraz ponadorganizmalną.

2. Biologia molekularna

Biologia molekularna obejmuje genetykę molekularną, cytofizjologię, biofizykę oraz biochemię. To biologia molekularna zajmuję się badaniami podstawowymi, na poziomie cząsteczki. To właśnie biolodzy molekularni – genetycy dokonują najbardziej spektakularnych – medialnych wręcz odkryć, rozszyfrowując ludzkie DNA.

3. Biologia organizmalna

Biologia organizmalna bada życie i rządzące nim prawa biorąc pod uwagę wszystkie organizmy, to tutaj znajdziemy takie dyscypliny jak anatomia,fizjologia, endokrynologia, czy neurologia.

4. Biologia ponadorganizmalna

Biologia ponadorganizmalna to z kolei najbardziej złożona, szeroka dziedzina, zajmująca się poznawaniem życia organizmów w naturalnych skupieniach, ekosystemach i  zależnościami pomiędzy środowiskiem, a organizmami. Ekologia i biogeografia to jej najbardziej znane dziedziny.

5. Jak przenikają się nauki przyrodnicze?

Pamiętajmy jednak, że poszczególne, wyodrębnione przez człowieka, działy biologii przenikają się nawzajem, tworząc złożony system zależności i powiązań. Badania w jednej dyscyplinie muszą brać pod uwagę dokonania innej.  Dobrym przykładem jest tu fitogeografia, która korzysta z danych i wyników ekologii, genetyki, fizjologii roślin, gleboznawstwa, paleobotaniki… lista nauk pomocniczych jest długa.